تاریخچه اعتیاد به مواد مخدر

از آن جایی که مواد مخدر برای صدها سال در سرتاسر جهان مورد سوء استفاده قرار می‌گرفته است، اثرات آن ها نیز برای مدت طولانی محسوس بوده است. و از آن جایی که مواد مخدر همواره در دسترس بوده است، همیشه کسانی بوده اند که از آن ها سوء استفاده می کردند، که منجر به اعتیاد کامل و انبوهی از عوارض جانبی ناشی از آن شد. با آشکارتر شدن پیامدهای سلامت جسمی و روانی اعتیاد، تلاش‌ های بازپروری شروع به ظهور کردند. در نتیجه، تاریخچه توانبخشی به صدها سال قبل باز می گردد.

تریاکا اولین بار توسط پاراسلوس طبیب و شیمیدان بزرگ سوئیسی و توماس سیدنهام پزشک معروف انگلیسی به صمغ شیری رنگ مترشحه از میوه کپسولی گیاه خشخاش اطلاق شد. در اروپا مجارستانی‌ها اولین ملتی هستند که با گیاه خشخاش آشنا شده اند. در دوران صفویه در شهر یزد و کرمان خشخاش کشت می شده است، اگر چه خوردن تریاک در زمان صفویه مرسوم بوده، اما کشیدن از زمان ناصرالدین شاه قاجار بوده است.

بقراط در چهارصد سال قبل از میلاد مسیح و «تئوفراست» در همان تاریخ از تریاک برای درمان اسهال و رفع دردهای مزمن استفاده می کردند. تعداد مصرف کنندگان مواد مخدر در سطح جهان به دویست میلیون نفر می رسد و آمار رسمی معتادان کشور را دو میلیون نفر اعلام کرده اند که میانگین سنی این افراد هجده سال است.

سوء مصرف مواد مخدر

در گروه جوانان شدت مصرف مواد مخدر به حدی نمی‌باشد که وابسته تلقی شوند، این گروه از بیماران مکرر و به طور متناوب مواد مخدر مصرف می کنند تا به حدی که با تحمل و علائم ترک همراه باشند.

وابستگی به مواد مخدر

امروزه در محافل دانشگاهی به جای اعتیاد از واژه وابستگی نام برده می‌شود، هر چند که در میان مردم این بیماری به اعتیاد و خود بیمار به عنوان معتاد شناخته شده است. وابستگی یک نشانه بالینی است که در پی مصرف مواد مخدر علائمی در حالات رفتاری شناختی و فیزیولوژیکی فرد مصرف کننده ظاهر می گردد. شدت وابستگی با رفتارها متعاقب مصرف مواد مخدر ما سنجیده می شود. بروز علائم رفتاری فیزیولوژیایی و شناختی به اختلال‌های بالینی در فرد مصرف کننده مواد مخدر منجر می شود.

تاریخچه اعتیاد به مواد مخدر

اختلال‌های بالینی در فرد مصرف کننده مواد مخدر

  • ایجاد تحمل: بیمار در دفعات بعدی مصرف برای رسیدن به سطح قبل روانی و جسمانی ناشی از اثر مواد مخدر باید مقادیر بیشتری از آن را مصرف کند.
  • بروز علائم ترک: علائم مصرف مواد مخدر، علائم جسمانی و روانی ترک مانند بی قراری، اضطراب، بی خوابی، درد عضلات، اسهال و استفراغ ظاهر می‌شود.
  • تمایل بعدی در بیشتر بیماران برای قطع مصرف مواد مخدر وجود دارد، ولی بیمار قادر به این کار نمی باشد.
  • بیمار برای تهیه مواد مخدر هزینه وقت و سرمایه های دیگران و خانواده را مصرف می‌کند.
  • در پی تداوم مصرف مواد مخدر و تغییر روانی و رفتاری در بیمار، مشارکتی در فعالیت های خانوادگی، اجتماعی و تفریحی و شغلی کاسته می‌شود.
  • علیرغم آگاهی بیمار عوارض جسمانی و روانی مصرف مواد مخدر، بیمار قادر به عدم استفاده از آن نمی باشد.    

اختلالات وابسته به مواد مخدر

در راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی اختلالات وابسته به مواد مخدر به طبقاتی ارجاع شده‌اند که نشانه‌ها یا نشانگان خاص خود را در بر می گیرند که شامل دلیریوم مسمومیت با مواد مخدر، دلیریوم ناشی از ترک مواد مخدر، زوال عقل دمانس پایدار ناشی از مواد مخدر، اختلال فراموشی پایدار ناشی از مواد مخدر، اختلال سایکوتیک ناشی از مواد مخدر، اختلال خلقی ناشی از مواد مخدر، اختلال اضطرابی ناشی از مواد مخدر، کژکاری جنسی ناشی از مواد مخدر و اختلال خواب ناشی از مواد مخدر می باشد.