راه بررسی خطر اعتیاد به ماری جوانا، بررسی الگوهای کلی مصرف و وابستگی است. چه کسانی از ماری جوانا استفاده می کنند؟ مصرف کنندگان ماری جوانا چقدر و در چه شرایطی به سوء مصرف کنندگان تبدیل می شوند؟ چگونه الگوهای سوء مصرف ماری جوانا با سایر مواد سوء مصرف شده مقایسه می شود؟ دانشمندان علوم اجتماعی و اپیدمیولوژیست ها در سال های اخیر به چندین جنبه از این پرسش ها پرداخته اند.
میلیون ها آمریکایی ماری جوانا را امتحان کرده اند، اما بیشتر آن ها به طور منظم از آن استفاده نمی کنند. بر اساس نظرسنجی خانوار وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده که در سال 1997 انجام شد، سی و سه درصد از جمعیت بالای دوازده سال ایالات متحده (حدود هفتاد میلیون نفر) حداقل یک بار ماری جوانا یا حشیش را امتحان کرده اند. تنها پنج درصد از پاسخ دهندگان گزارش دادند که در حال حاضر از هر یک از این مواد استفاده می کنند. مصرف ماری جوانا در بین افراد 18 تا 25 ساله بیشترین شیوع را داشت و در افراد 34 سال و بالاتر به شدت کاهش یافت.
این نتایج با سناریویی که مدت‌ها مشاهده شده است مطابقت دارد. بسیاری از افراد در دوران نوجوانی ماری‌جوانا را امتحان می‌کنند، اما تعداد کمی از آن‌ها در دوران بلوغ جوانی به استفاده از آن ادامه می‌دهند. فشار همسالان و همچنین تمایل به سازگاری یا بالغ به نظر رسیدن، معمولاً نوجوانان را وادار می کند تا برای اولین بار ماری جوانا را امتحان کنند. با این حال، به نظر می رسد عوامل مختلفی فراتر از آزمایش صرف بر مصرف ماری جوانا تأثیر می گذارد.
در مطالعه‌ای روی 456 دانش‌آموزی که در دوران دبیرستان ماری‌جوانا را امتحان کردند، آن‌هایی که به طور منظم (اما نه سنگین) ماری‌جوانا مصرف می‌کردند، معمولاً گفته اند که به مصرف این دارو برای بهبود خلق و خوی خود ادامه می‌دهند، نه برای هر دلیل اجتماعی. این یافته با تحقیقات اضافی روی بزرگسالان جوان که تمایل دارند به طور منظم از مواد مخدر برای ارضای نیازهای روانی استفاده کنند تا تحت تأثیر قرار دادن دیگران مطابقت دارد.
نوجوانان به ویژه در برابر وابستگی به مواد مخدر آسیب‌پذیر هستند، زیرا در مقایسه با بزرگسالان در سطوح پایین‌تر مصرف مواد مخدر از پیامدهای رفتاری وابستگی رنج می‌برند. جوانانی که قبلاً به مواد مخدر دیگر، معمولاً الکل یا تنباکو و سیگار وابسته هستند، به ویژه مستعد وابستگی به ماری جوانا هستند. تنها بیست و هشت درصد از دانش آموزان دبیرستانی پس از آزمایش اولیه خود با این ماده مخدر به مصرف ماری جوانا ادامه دادند.
تعدادی از کسانی که ترک کردند این کار را انجام دادند زیرا احساس می کردند که ماری جوانا یا به سلامت آن ها یا روابط آن ها با افراد دیگر آسیب رسانده است. برخی می‌گویند زمانی که خود را در موقعیت‌های مسئولیت یا در تماس کمتر با سایر مصرف‌کنندگان ماری‌جوانا دیدند، متوقف شدند و مصرف ماری جوانا را ترک کردند. آن ها همچنین عدم تأیید والدین را بیشتر از عدم تأیید همسالان به عنوان عاملی در تصمیم خود برای ترک اعتیاد به ماری جوانا ذکر کردند.
