جلوگیری از عود اعتیاد

هر فردی که در حال بهبودی از اعتیاد به مواد مخدر است، مهم نیست که از آخرین مصرف او چقدر زمان گذشته باشد، در معرض خطر عود اعتیاد است. مؤسسه ملی سوء مصرف مواد مخدر، اعتیاد را به عنوان اختلالی تعریف می کند که با مصرف اجباری مواد مخدر، اغلب علی رغم هر گونه عواقبی که منجر به تغییرات طولانی مدت در مغز می شود، نشان داده می شود. اگر در حال بهبودی از اختلال مصرف مواد مخدر هستید و عود کرده اید، به این معنی نیست که شکست خورده اید. عود اعتیاد تلاش های قبلی شما برای رهایی از مواد مخدر را نفی نمی کند و به این معنا نیست که هر برنامه درمانی که شرکت کرده اید موفقیت آمیز نبوده است.

عواملی که باعث جلوگیری شما از مصرف مجدد مواد مخدر می شود

  • پرهیز: یکی از مهم ترین عوامل بازدارنده اعتیاد به مواد مخدر پرهیز است. رعایت این مسئله هر چه بیشتر باشد فرد از خطرات احتمالی مصون تر خواهد ماند. به طور مثال زمانی که ما دچار بیماری سرماخوردگی ساده می شویم و به پزشک مراجعه می کنیم قطعاً بعد از نوشتن نسخه دارویی برای شما پرهیز از بعضی چیزها را الزامی می کند. یعنی خوردن و آشامیدن بعضی چیزها را برایتان ممنوع می کند تا زودتر بهبود پیدا کنید. حال این مثال برای بیماری اعتیاد هم صدق می کند یعنی نکاتی را باید رعایت کرد تا در حالت ترک مواد مخدر باقی بمانید.
  • پنبه و آتش: هیچ گاه هم جواری پنبه و آتش بی خطر نیست. برای دوری از بازگشت مجدد باید از فرد مصرف کننده مواد مخدر و هر نوع مواد مخدری فاصله گرفت و دوری کرد. دیدن هر گونه ماده مخدری یا لمس کردن و بوییدن و یا کنجکاوی می تواند حس لذت جویی را در شما فعال کند و این یعنی مصرف مجدد و لغزش.

دوری کردن از افراد مصرف کننده مواد مخدر

قدرت تأثیرگذاری فرد در حال مصرف مواد مخدر بر شخصی که زمانی خودش مصرف کننده بوده بسیار زیاد است و این یعنی شما حکم پنبه را دارید و فرد مصرف کننده حکم آتش را. تحقیقات و تجربیات نشان داده افرادی که پس از ترک مصرف مواد مخدر از افراد مصرف کننده دوری می کنند و فاصله می گیرند احتمال بازگشت به اعتیاد مجدد در آن ها بسیار کمتر است چرا که یاد و خاطرات دوران مصرف مواد مخدر در ذهن آن ها کمتر تکرار و مرور می شود.

جلوگیری از عود اعتیاد

نکته مهم: همیشه به یاد داشته باشید که عوارض بیماری اعتیاد و وسوسه مصرف مجدد مواد مخدر همیشه جایگاهی در مغز و افکار شما دارد پس آن را تحریک نکنید.
  • گذشته درگذشت. تفکر به گذشته باعث تکرار آن می شود. از فکر کردن به گذشته و مرور کردن خاطرات گذشته ای که شما را به یاد مواد مخدر و لذت های آن می اندازد پرهیز کنید. در لحظه و حال زندگی کنید و به جلو پیش بروید. یادتان باشد تمرکز به هر چیزی باعث جذب آن می شود. پس به جای تفکر و تمرکز به گذشته بهتر است بر روی بهبودی و لحظه تمرکز کنید و به این فکر کنید که چطور می توانید روز به روز بهتر شوید.   
  • بزرگترین دشمن انسان افکار منفی است. فکر مسموم دائماً فرد معتاد را به گذشته می برد. ممکن است افکاری چون حسرت و غبطه و یا از دست دادن خیلی چیزها مثل آفتی ذهن شما را آزار دهد.  

نکته مهم: به یاد داشته باشید که تمرکز به گذشته دو نعمت را از شما می گیرد، یکی لذت بردن از زمان حال و لحظه را از تو می گیرد و دیگر این که آمادگی و برنامه ریزی برای روزهای خوب آینده را تلف می کند. 

  • زندگی در زمان حال و لحظه را تمرین کنید. سخت نیست، اینجا و اکنون باشید. ذهن هر انسان دائماً در حال مرور کردن خاطرات است ولی مهم این است که در لحظه تا می توانی از زندگی و هر چه اطرافتان است لذت ببرید.
  • مشورت و مشاوره داشتن افکار عجیب و غریب یا حتی وحشتناک برای هر انسانی ممکن است و برای شما طبیعی است. اگر افکار مخرب و منفی به سراغ شما آمد آن را با یک نفر در میان بگذارید. ذهن فردی که با مواد مخدر و اعتیاد آشنا شده باشد متغیر می شود. سیستم مغز و ذهن شما متفاوت عمل می کند و گاهی افکار مخرب برای تان می سازد. به طور مثال دستگاه بازیافت مواد پلاستیکی می تواند پسمانده ها و پلاستیک های بی مصرف را تبدیل به کالایی جدید و مفید سازد ولی سیستم فکر و ذهن یک معتاد برعکس عمل می کند یعنی حتی دانسته های خوب و ورودی های مثبت فکر را تبدیل به افکار مخرب و مضر می کند.  مهم نیست که چطور و چرا این افکار به سراغ شما می آید مهم این است که از شر عواقب بد آن رها شوید و بهترین روش بازگو کردن و گفتن این افکار برای فردی دیگر است که البته آن شخص باید در جایگاه متخصص، مشاور و یا همدرد با تجربه و قابل اطمینان باشد.   
نکته مهم: به یاد داشته باشید همین که افکار منفی و مزاحم را بازگو کنید و به زبان بیاورید از قدرتش کم می شود و بعد از یک گفتگو می توانید نفس راحتی بکشید.