به نظر تفاوت بین عادت اجتماعی، انحراف و آسیب‌شناسی روشن است و به زمانی مربوط می‌شود که یک فرد فراتر از حد مجاز یعنی حالت بیش از حد معمول برود. می توان این تعریف را در زمینه اعتیاد هم مورد استفاده قرار داد که تحریف شناختی، وسواس، اختلال شخصیت، معلولیت اجتماعی و عاطفی، اجتماعی و مدل انزوا را در بر دارد. رفتار پاتولوژیک را می توان با علائم مشخصی تشخیص داد که قابل مشاهده و عوامل برجسته شده باشد. عوامل قابل مشاهده مثلاً فراوانی رفتار، مدت زمان و شدت آن رفتار است. از سوی دیگر، علائم تشخیص، ممکن است میل سیری ناپذیر، نسبت به رفتارهای خاص باشد که منجر به احساس بهتر، اثرات منفی بر روی بدن و دامنه رفتاری، روانی و اجتماعی است.
کارشناسان عبارت خواص «اعتیاد جدید» را با هدف نشان دادن اعتیاد جسمی به عنوان یک بیماری خاص که در آن بدن نیاز به رفتارهای خاص دارد را انتخاب کرده اند. با وجود بحث های علمی، موارد مرزی در حال افزایش بوده و نیاز به طبقه بندی از طریق یک زبان مشترک (به رسمیت شناخته و تشخیصی) است که به وضوح توسط تحقیقات در حال انجام شدن است. این اعتیاد جدید در واقع نیاز مشابهی است که فرد این رفتارها را تا جایی ادامه می دهد که به خود و دیگران آسیب رسانده و می تواند شخصیت فرد را تا زمانی که کاملاً نابود شود تغییر دهد.
اعتیاد عملگرای جدید، اثبات این فرضیه است که اعتیاد بدون وابستگی به مواد مخدر هم ممکن است. سوء استفاده از رفتارهای خاصی در واقع می تواند تولید برخی از واکنش های شیمیایی در بدن کند که قادر به ایجاد همان اثرات یک ماده تحریک کننده در جنبه های رفتاری و بیولوژیکی، روانی، اجتماعی و فرهنگی است. تمامی اصطلاحات به کار برده شده در اعتیاد شیمیایی را هم در بر می گیرد. اعتیاد فعال است و زمانی که یک موضوع و در تماس با یک شیء خاص به دست می آید، در فرد یک تجربه جدید به وجود می‌آید که این تجربه به عنوان یک موضوع به روز شده طبیعی و کاربردی در فرد ارزیابی می شود که فرد به وسیله این موضوع پاسخ های اساسی به نیازهای اصلی خود می دهد.
در کوتاه مدت، زمانی که یک موضوع، با تمام انواع خود وسیعی خود به صورت نیاز ها، در فرد احساس می‌شود، در تماس با ماده اعتیادی (ماده، رفتار، رابطه) فرد شروع به یک رابطه منحصر به فرد با هدف می کند که تنها پاسخ کامل به نیازهای او است که فرد زندگی را بدون وجود این مواد بی معنی خواهد دانست. چنین تفسیر مثبت از تجربه آماده کردن زمینه برای تکرار آن یک فرآیند فعال است و به صورت دور باطل که قطع آن سخت به نظر می‌رسد ادامه خواهد داشت. این دور باطل قطعاً تلاش فرد را برای درک و تجزیه و تحلیل وی از اعتیاد به مواد مخدر و رهایی از آن کاهش می‌دهد.
هسته اعتیاد تجربه ذهنی است، یک پدیده بسیار پیچیده مربوط به جنبه خاص و طیف وسیعی از یک موضوع که ممکن است شامل انواع زیادی از جنبه‌های مربوط به رفتار، گذشته، معانی روانی و نتایج به دست آمده از تجربه باشد. سوء استفاده از چنین رفتارهایی می‌تواند به از دست دادن کنترل در نتیجه تضعیف ارتباط با واقعیت منجر شود.
