اصول برنامه ریزی پیشگیرانه اعتیاد

انجام معاملات مطالعات و پژوهش های کاربردی در مدارس، دانشگاه ها، محیط های صنعتی و پادگان ها به منظور رصد مستمر تحولات اجتماعی، فرهنگی و آینده شناسی اعتیاد به ویژه بررسی میزان بروز و شیوع مصرف مواد مخدر صنعتی و شیمیایی، علل و عوامل مؤثر در گرایش افراد با رعایت متغیرهای سنی، جنسیت و شناخت راهکارهای مناسب برای مهندسی فرهنگی و اجتماعی.

اصل ۱: برنامه های پیشگیری اعتیاد باید بر همه اشکال سوء مصرف دارو و به تنهایی یا به صورت تلفیقی نظارت داشته باشند این اشکال شامل مصرف مواد مخدر مجاز توسط افراد نوجوان (مثل تنباکو یا الکل طبی) مصرف غیر مجاز (مثل ماری جوانا) و استفاده نا به جا از مواد مخدری که قانونی تعیین شده اند. (مثل مواد مخدر استنشاقی یا دارو های بدون نسخه) است.

اصل ۲: برنامه‌ های پیشگیری اعتیاد باید بر نوع مشکل سوء مصرف دارو در جامعه، عوامل خطرآفرین قابل اصلاح و تقویت حمایتی شناسایی شده، نظارت داشته باشند.

اصل ۳: برنامه ‌های پیشگیری اعتیاد باید برای نظارت بر خطراتی که مخصوص ویژگی های جمعیتی و مخاطبان خاص هستند نظیر سن، جنسیت و نژاد، متناسب باشند.

اصل ۴: برنامه ‌های پیشگیری هدفمند اعتیاد برای دانش آموزان و در نقاط اصلی گذر مثل ورود به دبیرستان، می تواند از تأثیرات مفیدی در میان کودکان و خانواده های پر خطر داشته باشد. چنین اقداماتی به تنهایی اجتماعی را از خطر نمی رهاند بلکه پیوند با مدرسه و اجتماع را رواج می‌دهد و تبعیض و برچسب زدن را کاهش می دهد.

اصل ۵: برنامه ‌های پیشگیری اعتیاد که ترکیبی از دو یا چند برنامه مؤثر است نظیر برنامه ‌های مبتنی بر مدرسه و خانواده می‌تواند مؤثرتر از یک برنامه ی منفرد باشد.

اصل ۶: برنامه ‌های پیشگیری اجتماعی اعتیاد که در چندین مکان و موقعیت به مردم ارائه می شوند مثل مدارس، باشگاه ها، انجمن های عقیدتی و رسانه‌ های جمعی، وقتی که به صورت همسان در هر موقعیتی پیام های گسترده ی اجتماعی ارائه می‌دهند، تأثیر گذارتر هستند.

اصول برنامه ریزی پیشگیرانه اعتیاد

پیشنهاد هایی برای پیشگیری از اعتیاد

با عنایت به عوارض، پیامدها و تبعات سوء مصرف مواد مخدر صنعتی و شیمیایی ضرورت توسعه اقدامات فرهنگی برای واکسیناسیون اجتماعی نوجوانان و جوانان و پیشگیری از مصرف مواد مخدر روان گردان امری ضروری است. بر این اساس اقتضا دارد همه آحاد جامعه، دستگاه های آموزشی و فرهنگی کشور و ... برای سالم سازی نسل هایمان بدون هرگونه وقفه، کتمان و سکوت، گام های مؤثری برداشته تا شاهد عدم گرایش جوانان و نوجوانان به پدیده مواد مخدر صنعتی و شیمیایی باشیم.

فعالیت های مورد نیاز برای پیشگیری از اعتیاد جوانان و نوجوانان

اهم فعالیت های فرهنگی مورد نیاز عبارتند از: ارتقاء میزان آگاهی و دانش نوجوانان و جوانان با هدف تغییر نگرش و تقویت رفتارهای محافظت کننده و کسب مهارت های زندگی برای عدم گرایش به مصرف مواد روان گردان از طریق رسانه های دیداری شنیداری، الکترونیکی و نوشتاری، مدارس، دانشگاه ها، مراکز و خانه های بهداشت در شهر و روستا به صورت آرام، مستمر، عمیق، علمی و واقع بینانه و به دور از ایجاد هرگونه ترس، وحشت و اغراق در جامعه.

-ترویج فرهنگ سلامت و غنی سازی سودمند اوقات فراغت از طریق تقویت فعالیت‌های جایگزین ورزشی، هنری با هدف ایجاد تحرک، نشاط و شادمانی کوتاه‌مدت (نشاط حسی) و بلند مدت و پایدار به منظور تقویت احساس رضایتمندی از زندگی، خوش بینی، امید، ایجاد هویت، تسلط بر خود و ...

-ارائه سبک و مدل زندگی برای زیستن در عصر پیچیده هزاره سوم و ارائه آموزش مهارت های حل مسئله، ارتباطات فردی و اجتماعی، تصمیم گیری، روابط بین فردی، تفکر انتقادی، تفکر خلاق، مقابله با هیجانات، مقابله با استرس، همدلی و خودآگاهی از دوران کودکی تا دوران بزرگسالی به صورت مستمر با هدف خویش نگهبانی افراد در جامعه.

-توسعه و تقویت مراکز مشاوره حضوری، تلفن و گفتگو در تالارهای مجازی برای رفع مشکلات روحی نوجوانان و جوانان.

-تقویت و توسعه مهارت معنویت و موضوعات دینی در نوجوانان و جوانان.

-مشارکت جوانان در امور اجتماعی با هدف تقویت عقلانیت این نسل برای مهار و کنترل این پدیده نوظهور.