آگونیست های گیرنده افیونی

آگونیست های گیرنده افیونی
آگونیست های گیرنده اپیوئید ترکیباتی با ساختارهای گوناگون هستند که برای درمان درد استفاده می شوند. این داروها را ناکوتیک هم می نامند.
هر چند این داروها، ضد دردهای بسیار مؤثری هستند اما اغلب موجب وابستگی شده و غالباً فرد را به سوی اعتیاد سوق می دهند.

آگونیست های افیونی ضد درد عبارتند از:

هروئین یک ماده اعتیاد آور غیر قانونی است و متادون هم برای درمان درد و هم برای درمان اعتیاد به مواد افیونی به کار می رود.

اثرات دارویی آگونیست های گیرنده افیونی

متادون و بوپرنورفین به سرعت از لوله گوارش جذب می شوند. سوخت و ساز کبدی گذار اول به میزان چشمگیری از راه های کاملاً متفاوتی بر فراهمی زیستی این داروها تأثیر می گذارد. در مورد متادون آنزیم های کبدی فراهمی زیستی دوز خوراکی را تا حدود نصف کاهش می دهند که با تعدیل دوز مصرفی به راحتی می توان این اثر را خنثی نمود.

در مورد بوپرنورفین، گذار اول کبدی و سوخت و ساز کبدی تقریباً تمامی فراهمی زیستی داروی خوراکی را حذف می کند؛ بنابراین بوپرنورفین در سم زدایی مواد افیونی به صورت مایع یا قرص زیر زبانی مصرف می شود.

غلظت پلاسمایی متادون خوراکی ظرف  تا ساعت به حداکثر می رسد و نیمه عمر پلاسمایی آن در افراد عادری از مواد افیونی تا ساعت و پس از مصرف مرتب هر نوع مواد افیونی 24 تا 36 ساعت است. متادون به شدت به پروتئین متصل می شود و به طور گسترده ای در سرتاسر بدن پخش می شود و در نتیجه غلظت پلاسمایی پایدار دارو پس از مصرف وعده های مصرفی تغییر چندانی نمی کند.

آگونیست های گیرنده افیونی

حاملگی و آگونیست های گیرنده افیونی

درمان نگهدارنده با متادون همراه با خدمات مؤثر روانی اجتماعی و مراقبت مامایی مرتب، به میزان چشمگیری فرجام جنینی و مامایی را در زنان معتاد به هروئین بهبود بخشیده است. شرکت زن باردار معتاد به هروئین در چنین برنامه نگهدارنده ای خطر سوء تغذیه، عفونت، زایمان زودرس، سقط خود به خود، اکلامپسی، جدا شدن زودرس جفت، و ترومبوفلبیت عفونی را کاهش می دهد.

در دوران حاملگی متادون بایستی با حداقل دوز مؤثر تجویز شود و نباید در این دوران اقدام به ترک یا پرهیز نمود. سوخت و ساز متادون در سه ماهه سوم سریعتر انجام می شود و به همین دلیل در سه ماهه سوم بارداری ممکن است مقادیر بالاتری از این دارو ضروری باشد. برای اجتناب از رخوت متعاقب حداکثر غلظت پلاسمایی، دوز مصرفی در سه ماهه سوم در دو دوز منقسم مصرف می شود. متادون هیچ اثر تراتوژن شناخته شده ای ندارد.

علایم ترک متادون در نوزاد

علایم ترک (محرومیت) در نوزادان عبارتند از

  • لرزش
  • گریه با صدای زیر
  • افزایش قوام عضلات و فعالیت نوزاد
  • اختلال خواب و تغذیه
  • کبودی لکه لکه
  • خمیازه
  • تعریق
  • پوسته پوسته شدن پوست

همچنین ممکن است حملات تشنجی بروز کند که به درمان قاطع ضد تشنج نیاز داشته باشد. علایم ترک متادون ممکن است با تأخیر در نوزاد شروع شوند و طول بکشند که علت این امر سوخت و ساز تکامل نیافته کبدی نوزادان است. به زنانی که متادون مصرف می کنند گاهی توصیه می شود که برای ترک ملایم نوزاد از وابستگی به متادون به وی شیر بدهند، اما شیردهی در حین مصرف متادون مجاز نیست.