معضل جهانی اعتیاد به مواد مخدر

اعتیاد به مواد مخدر یکی از مشکلات اساسی جوامع است به گونه ای که زندگی میلیون ها انسان را ویران می کند و سرمایه کلان ملی صرف هزینه مبارزه و صدمات ناشی از آن می شود. وابستگی به مواد مخدر از مشکلات عمده در سطح بین الملل و کشورهای دنیا به خصوص کشور ایران است، زیرا از یک سو سلامت جامعه را تهدید می کند و از سوی دیگر با بسیاری از جرائم و فعالیت ها و نیز بیماری هایی همچون ایدز و... در ارتباط است.

سوء مصرف مواد مخدر یکی از معضلات جهانی است که هر جامعه با توجه به ویژگی های خاص افراد خود، به نحوی از آن رنج می برد. عوارض بسیار جدی اعتیاد بر سلامت فرد، زندگی خانوادگی، اقتصادی، امنیت و رشد فرهنگی جامعه بسیار گسترده و عمیق است. توسعه اقتصادی اجتماعی کم و بر هم خوردن ثبات سیاسی در جوامع از عوارض اعتیاد به مواد مخدر می باشد.

معضل اعتیاد به مواد مخدر در ایران

بنا بر آمار رسمی حدود دویست هزار نفر معتاد دائمی و هشتصد هزار نفر معتاد تفننی در ایران وجود دارد. موضوع اعتیاد به مواد مخدر در ایران در سال های اخیر روند رو به رشدی داشته است، جدیدترین آمارهای ارائه شده حاکی از آن است که شیوع اعتیاد در استان های مختلف از دو و نیم درصد در استان تهران تا هفده درصد در استان هرمزگان متفاوت است. از سوی دیگر بررسی های انجام شده در زمینه اعتیاد به مواد مخدر و الکل بیشترین فراوانی را در گروه سنی بیست تا سی سال گزارش می کند و حدود شصت تا هفتاد درصد معتادین را افراد بی سواد و یا کم سواد تشکیل می دهند از سوی دیگر مسئله ترک مصرف مواد مخدر از جمله مسائلی است که همواره مورد توجه مسئولین و نیز خود مبتلایان به سوء مصرف مواد مخدر و همچنین خانواده های آن ها بوده است.

معضل جهانی اعتیاد به مواد مخدر

مشکلات مربوط به اعتیاد

ترک جسمانی مواد مخدر چندان مشکل نیست، لذا مشکل اصلی بازگشت به اعتیاد و شروع دوباره این عادت ناپسند است. در حال حاضر در ایران آمار دقیقی از این که چند درصد از معالجه شوندگان مجدداً به مصرف مواد مخدر بازگشت دارند وجود ندارد، اما آمار افزایش مبتلایان به مصرف مواد مخدر در کشور می تواند بیانگر این باشد که روش های درمانی انجام شده تا کنون موفقیت آمیز یا جامع نبوده است. با توجه به تفاوت های منطقه ای در افکار، باورها و نظرات انسان ها استفاده از نظرات افراد مبتلا به سوء مصرف مواد مخدر در هر منطقه جغرافیایی می تواند شیوه مؤثری در شناخت علل بازگشت مجدد اعتیاد در افراد معتاد آن منطقه باشد.

بررسی علل عود اعتیاد

در مطالعات انجام شده بر روی علل عود اعتیاد در معتادین مراکز ترک اعتیاد زاهدان، دلایلی همچون محیط زندگی آلوده، دوستان معتاد، ناکارآمدی جلسات روان درمانی و عوامل تداعی کننده عود فردی شناسایی شدند. اما از آن جایی که این مطالعات به صورت کمی انجام شده بود، فقط پنج متغیر را مورد بررسی قرار داده و با توجه به پیچیدگی و گستردگی علل بازگشت به اعتیاد، این احتمال وجود دارد که دلایل پنهان دیگری نیز وجود داشته باشند که مورد ارزیابی قرار نگرفته اند. با توجه به موقیعت استراتژیک شهر زاهدان که در یک منطقه مرزی بین دو کشور افغانستان و پاکستان (به عنوان مهم ترین کشورهای تولید کننده مواد مخدر دنیا) واقع شده است که این امر باعث افزایش ورود و سهولت دسترسی مواد مخدر به این شهر شده است و مطالب ذکر شده و اهمیت ترک افراد معتاد به مواد مخدر و پیشگیری از بازگشت مجدد به اعتیاد.