در درمان اعتیاد باید واقع‌بین باشیم. سعی نماییم تا روش های درمان وابستگی به مواد مخدر را خوب بشناسیم و با فرآیند آن آشنا باشیم. اعضای خانواده انتظار دارند که بعد از ترک اعتیاد، بیمار دیگر سراغ مصرف مواد مخدر نرود. معمولاً اعضای خانواده بیماران درباره بیمارانشان به همین گونه می‌اندیشند.
در حالی که امکان برگشت بیماران سوء مصرف‌کننده مواد مخدر درمان وجود دارد. در این رابطه لازم است بر ایجاد تغییر در خویش متمرکز شویم. ضروری است اگر بیمار امروز مواد مخدر مصرف نمی‌کند او را تشویق نموده و نسبت به درمان او خوش‌بین باشیم. احتمال لغزش را باید در نظر گرفت و نباید انتظار آرمانی از بیماران داشت.
گاهی لغزش می‌تواند بخشی از فرآیند درمان اعتیاد باشد. واقعیت این است که وابستگی به مواد مخدر یک بیماری لاعلاج اما قابل درمان است. ضروری است خود را آماده مواجهه با شرایط مختلف نماییم. درمان اعتیاد یک فرآیند تدریجی و نیازمند زمان است. ما باید نسبت به درمان واقع‌بین باشیم. واقع‌بینی یعنی پذیرش بیمار بهبود یافته و لذا تلاش نماییم خود را نسبت به درمان بیماری اعتیاد تغییر داده و آن را مانند سایر بیماری ها بدانیم.
موضوع مهمی که در ارتباط با برخی از بیماران اهمیت دارد این است که خانواده تا حد امکان سعی کنند به بیماران کمک نمایند تا از درگیری در مشاغلی که در آن درگیری فکری و اشتغال ذهنی زیادی وجود دارد اجتناب و سعی نمایند به مشاغلی بپردازند که در آن یک روند آرام و توأم با درآمد داشته باشد.
هرچند بسیاری از مشاغل استرس آور هستند. اما به عنوان مثال سرمایه گذاری در بورس و یا خرید دلار و طلا می‌تواند بیشتر استرس‌ها باشد. این موضوع در فرآیند درمان اهمیت دارد. هنگامی که بیمار درگیر مشاغلی می‌شود که دچار اشتغال فکری است استرس در او بیشتر خواهد بود و ممکن است به بروز و تشدید وسوسه منجر شود. چنانچه بیمار مهارت لازم برای مقابله با وسوسه و مدیریت بحران را یاد نگرفته باشد ممکن است باعث لغزش و حتی عود اعتیاد شود. بنابراین به عنوان یک راهکار کلی می‌توان به بیماران توصیه نمود از اشتغال در مشاغل پراسترس اجتناب نمایند.
یکی از مهم ترین مسائل در ارتباط با برخی از خانواده‌ها، کمبود سرمایه اجتماعی است. سرمایه اجتماعی عبارت از روابط، مشارکت اعضای اجتماع در فرآیند زندگی، اعتماد اجتماعی، خودباوری و خودشکوفایی است. در جوامعی که سرمایه اجتماعی آن ها بالاست مردم کمتر دچار مشکلات روانی می‌شوند و از سطح نشاط اجتماعی بیشتری برخوردارند.
از جمله مهم ترین عوامل ایجاد سرمایه اجتماعی تشکیل گروه‌های خودیار مانند گروه‌های همسران و خانواده‌های سوء مصرف کنندگان مواد مخدر بوده که دور هم دیگر جمع شده و در ارتباط با مشکلات و نیازهای بیماران و خانواده ها گفتگو می نمایند. این اقدام باعث تقلیل مشکلات روانی و افزایش همبستگی می شود.
وجود خانواده حمایتگر می‌تواند در درمان موفق بیماران مؤثر باشد خانواده های پرتنش نیز می توانند احتمال عود اعتیاد را افزایش دهند. نقش خانواده حمایتگر درمان موفق سوء مصرف کنندگان مواد مخدر اهمیت دارد. خانواده‌هایی که بیمارانشان را پذیرفته، در درمان مشارکت کرده و به آن ها اعتماد می نمایند امکان موفقیت درمان اعتیاد بیمارانشان افزایش می‌یابد.
زمانی که محیط خانواده پرتنش باشد ممکن است بیماران در معرض مصرف مواد مخدر قرار گیرند. علت چنین مشکلی عدم هماهنگی والدین و محیط پر تنش خانوادگی است در موارد متعدد مشاهده شده هنگامی که اعضای خانواده از درمان بیماران شان حمایت نموده اند در نتیجه آن ها توانسته اند به موفقیت درمان اعتیاد برسند.
در حالی که عدم حمایت خانواده از درمان بیماران ممکن است آن را دچار چالش و عود اعتیاد بیمار نمایند بنابراین پیگیری منظم درمان و حمایت سالم خانوادگی و پرهیز از کنترل گری و سوء ظن نسبت به بیمار در درمان افرادی که تحت درمان قرار می‌گیرند از اهمیت زیادی برخوردار است.
