افکار منفی یکی از برانگیزاننده های نیرومند برای مصرف و لغزش در دوران ترک اعتیاد به شمار می رود. افکار منفی ممکن است مربوط به زمان حال باشد، مشکلاتی که فرد در حال حاضر با آن ها دست و پنجه نرم می کند، افکاری که تحت تأثیر وسوسه به وجود می آید، افکاری که به رویدادهای منفی گذشته مرتبط است و افکار نگران کننده درباره آینده. بین افکار منفی و هیجان های منفی رابطه وجود دارد.
افکار نگران کننده مربوط به آینده هیجان اضطراب ایجاد می کند و افکار منفی مرتبط به رویدادهای ناخوشایند گذشته با احساس افسردگی در ارتباط است. شناسایی این افکار و کنترلشان برای پیشگیری از عود اعتیاد ضروری است.
برای شناسایی افکار منفی باید به احساسات، رویدادها و وسوسه ها توجه کرد.
احساسات یکی از راه های شناسایی افکار منفی است. وقتی احساس غم، اضطراب، خشم و آزردگی می کنید به ذهنتان توجه کنید و ببینید چه افکاری ذهنتان را اشغال کرده است.
وقتی دچار وسوسه می شوید فرصت خوبی برایتان فراهم می شود تا افکار منفیتان را شناسایی کنید.
رویدادهای منفی و ناخوشایند نیز ممکن است افکار منفی را برانگیزد. به همین دلیل هر گاه با مشکل خاصی مواجه می شوید یا اتفاق ناخوشایندی برایتان رخ می دهد به ذهنتان توجه کنید و ببینید چه اندر ذهنتان است.
در ظاهر این طور به نظر می رسد که افکار، نخستین زنجیره رفتار مصرف مواد مخدر را تشکیل می دهد ولی واقعاً این طور نیست، زیرا بین افکار، هیجان و رفتار رابطه تنگاتنگ و تعاملی وجود دارد. هر یک از آن ها بر یکدیگر اثر می گذارد و از یکدیگر تأثیر می پذیرد.
برای مثال: وقتی این افکار به ذهنتان می آید که «چقدر بدبختم»، «من بدشاسم»، «من یک بازنده ام»، «من به هیچ دردی نمی خورم»، «من دیگر غرق شده ام» احساس غم و افسردگی می کنید، در حالت افسردگی افراد گرایش زیادی به منفی اندیشیدن دارند.
از طرفی خلق افسرده بر رفتار تأثیر می گذارد و سبب می شود افراد افسرده بی تحرک شوند و از جمع فاصله بگیرند و به انزوا پناه ببرند. رفتار انفعالی، بی تحرکی و انزوا از جمع خود به تشدید خلق افسرده منجر می شود که می شود افکار منفی بیشتری به ذهن فرد هجوم بیاورد.
یکی از راه های در هم شکستن چرخه فکر، احساس و رفتار، تغییر افکار است. وقتی افکار منفی را شناسایی و اصلاح کنید، از شدت هیجان کاسته می شود. قبل از مقابله با افکار منفی، میزان اعتقاد خود به آن افکار را مشخص کنید. من بدبخت هستم (فکر منفی). به این فکر 90 درصد اعتقاد دارم. هر چه اعتقاد شما به فکری بیشتر باشد، تغییر آن دشوارتر خواهد بود.
توجه کنید که بین احساس و فکر رابطه وجود دارد. احساس را می توان با کلمه بیان کرد. در حالی که برای ابراز فکر به جمله نیاز است. از این به بعد هر گاه احساس منفی داشتید، دچار وسوسه شدید یا با رویداد ناخوشایندی مواجه شدید، به ذهنتان توجه کنید و افکارتان و میزان اعتقاد خود به آن افکار را یادداشت کنید.
کلینیک روان پزشکی و ترک اعتیاد دی به شکل تخصصی و فوق تخصصی با حضور کادر مجرب در زمینه درمان اعتیاد آماده ارائه خدمات درمانی گسترده به بیماران گرامی می باشد.
