مصرف اخیر یک ماده توهم زا، تغییرات غیرانطباقی رفتاری یا روان شناختی چشمگیر بالینی (مثل افسردگی یا اضطراب بارز، ترس از دیوانه شدن، تفکر پارانوئید، اختلال قضاوت یا اختلال عملکرد اجتماعی یا شغلی) که ضمن مصرف مواد توهم زا یا کمی پس از آن بروز کرده است.
تغییرات ادراکی در حالت بیداری کامل و هوشیاری روی می دهند (مثل تشدید ذهنی ادراکات، مسخ شخصیت، مسخ واقعیت، خطاهای حسی، توهمات، جا به جایی حسی یا حسامیزی) که در حین مصرف ماده توهم زا یا کمی پس از آن بروز کرده است.
1. گشادی مردمک
2. تاکی کاردی
3. تعریق
4. تپش قلب
5. تاری دید
6. لرزش (ترمور)
7. ناهماهنگی حرکتی
علامت مسمومیت با مواد توهم زا به صورت رفتاری و ادراکی و غیرانطباقی و برخی علائم فیزیولوژیک می باشد. درمان انتخابی برای مسمومیت با مواد توهم زا آرام کردن بیمار از طریق اطمینان بخشی است و باید به بیمار اطمینان داد که نشانه های ناشی از دارو است.
بیمار دیوانه نخواهد شد و علائم به فاصله کوتاه برطرف می شود. در موارد شدید مسمومیت با مواد توهم زا می توان از آنتاگونیست های دوپامینرژیک (مانند هالوپریدول) یا بنزودیازپین ها (مانند دیازپام) برای مدت محدود استفاده کرد.
تجربه مجدد یک یا چند نشانه ادراکی که ضمن مسمومیت با ماده توهم زا تجربه شده اند، در پی قطع مصرف همان ماده (مانند توهمات هندسی، ادراک کاذب حرکت در میدان دید محیطی، جرقه های رنگی، تشدید رنگ ها، زنجیره تصاویر اشیای متحرک، پس تصویرهای مثبت، هاله دور اشیاء، درشت بینی و ریزبینی) علائم ملاک اول ناراحتی قابل ملاحظه بالینی یا تخریب در عملکرد اجتماعی شغلی یا سایر زمینه های مهم کارکردی ایجاد می کند.
علائم ناشی از یک بیماری طبی عمومی (نظیر ضایعات تشریحی و عفونت های مغز، صرع های بصری) نبوده و یک اختلال روانی دیگر (توهمات پس خوابی) توضیح بهتری برای آن ارائه نمی کند.
پس از مصرف ماده توهم زا، شخص بازگشت (فلش بک) علائم توهم زایی را تجربه می کند. 15 تا 80 درصد مصرف کنندگان توهم زاها دچار اختلال ادراکی پایدار می شوند. تشخیص افتراقی فلش بک عبارتند از: میگرن، حملات تشنجی، ناهنجاری های دستگاه بینایی و اختلال استرس پس از سانحه. تجربه پس نگاه بر اثر استرس هیجانی، محدودیت حسی نظیر رانندگی یکنواخت یا مصرف سایر مواد روانگردان مانند الکل یا ماری جوانا ایجاد می شود.
رفتار انتحاری اختلال افسردگی اساسی اختلالات پانیک اختلال دلیریوم مسمومیت با مواد توهم زا تشخیص دلیریوم مسمومیت با مواد توهم زا را مجاز می شمارد. این اختلال نسبتاً نادر بوده و طی دوره مسمومیت در کسانی که توهم زاهای خالص استفاده می کنند دیده می شود. علائم سایکوتیک همراه با اختلال واقعیت سنجی ظاهر می شود. تشخیص اختلال سایکوتیک ناشی از مصرف مواد توهم زا است.