قدرت سازگاری افراد در جامعه برابر نیست. در یک محیط مشابه اجتماعی برخی انسان ها توان مقابله با مشکلات و انتظارات را در اندک زمانی از دست می دهند و خیلی زود در دام انزوا و افسردگی یا عملکرد نامناسب گرفتار می شوند. در مقابل عده ای با اندیشه و تحلیل صحیح موقعیت، به رفتاری سازگارانه و همراه با تحمل روی می آورند. آنان همواره به راه های مؤثر و مفید می اندیشند و به درستی می دانند که راهی برای حل مسأله وجود دارد.
توانایی روانی یک فرد، عبارت است از توانایی شخص در مواجهه با انتظارات و دشواری های زندگی روزمره. اگر این توانایی در ما ضعیف باشد، به هنگام مواجهه با فشارهای روانی و موانع زندگی، توان کافی برای مقابله را نداریم. در نتیجه، بروز حالت های آزاردهنده روانی نظیر خشم، غم و ناامیدی اجتناب ناپذیر می شود، سازگاری ما به هم می ریزد و ممکن است رفتارهای نامناسبی از ما سر بزند. بنابراین، افزایش قدرت سازگاری و بالا بردن ظرفیت های فردی و اجتماعی، یکی از روش های مطلوب برای کسب مجدد سازگاری از دست رفته است. آموختن مهارت های زندگی نیز، روشی است برای تقویت توانایی های روانی و پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر.
مهارت های زندگی عبارتند از مجموعه توانایی هایی که زمینه مقابله مؤثر با فشارهای روانی و ارائه رفتارهای مثبت و مفید را فراهم می آورند. این توانایی ها، فرد را قادر می سازند مسئولیت های اجتماعی خود را بپذیرد و بدون لطمه زدن به خود و دیگران، با خواسته ها، انتظارات و مشکلات روزانه و به ویژه در مشکلاتی که در ارتباط با دیگران به وجود می آید، به شکل مؤثری رو به رو شود. برخی از نتایج مثبت آموزش مهارت های زندگی عبارتند از یادگیری و افزایش اطلاعات، تغییر نگرش، تغییر تمایلات رفتاری در زمینه رفتارهای بهداشتی، رشد اعتماد به نفس و سایر شاخص های بهداشت روانی، اکتساب مهارت ها و رشد توانایی های فردی، رشد و بهبود رفتار فردی و عملکرد تحصیلی و بهبود رابطه فرد با همسالان و معلمان. به عنوان مثال درست گوش دادن مهارتی است که بسیاری از نوجوانان در مواجهه با والدین و همسالان از خود بروز نمی دهند. این در حالی است که با روش هایی حتی به شکل بازی، می توان این مهارت را در آن ها ایجاد و تقویت کرد.
پژوهشگران، تأثیر مثبت مهارت های زندگی را در کاهش سوء مصرف مواد مخدر، استفاده از ظرفیت ها و کنش های هوشی، تقویت اعتماد به نفس، تقویت خود پنداره، پیشگیری از رفتارهای پرخاشگرانه، خودکشی و بیماری ایدز مورد تأیید قرارداده اند. مهارت های زندگی ما را قادر می سازد دانش، نگرش ها و ارزش هایمان را به توانایی های واقعی و عینی بدل کنیم. هر کسی باید یاد بگیرد که چه کاری را باید انجام دهد و چگونه آن کار را انجام دهد. یادگیری موفقیت آمیز مهارت های زندگی احساس ما را در مورد خود و دیگران تحت تأثیر قرار می دهد. علاوه بر این، با تغییری که کسب این مهارت ها در انسان به وجود می آورد، برداشت و نگرش دیگران نیز از او تغییر می‌یابد. بنابراین، مهارت های زندگی یکی از عوامل عمده گسترش و تقویت سلامت روانی است.
