باید توجه داشت که مصرف برخی داروها اعتیادآور است و قطع مصرف آنها کار دشواری است و می تواند باعث ایجاد مشکلات مختلف شود.
مصرف زیاد و خودسرانه داروهای ضد اضطراب موجب بروز اختلالات روانی و رفتاری می شود و علائمی چون رفتارهای نامناسب جنسی یا پرخاشگری، بی ثباتی خلقی، اختلالات قضاوت، آسیب در کارکرد شغلی، اجتماعی، زناشویی و تحصیلی پدید می آورد. به علاوه، علائمی چون تکلم درهم، ناهماهنگی در حرکات و راه رفتن، نقص در توجه، تمرکز و حافظه و حالت اغماء را ایجاد می کند.
مصرف زیاد این داروها به علت مهار تنفس می تواند کشنده باشد.
ملاک های تشخیصی برای ترک داروهای رخوت زا، خواب آور یا ضد اضطراب به شرح زیر آمده است:
الف) قطع یا کاهش مصرف طولانی و زیاد داروهای ذکر شده
ب) بروز دو یا چند علامت از علائم زیر در طی مصرف یا بعد از آن که عبارتند از:
ج) بروز علائم مطرح شده از لحاظ بالینی موجب بروز مشکلات قابل توجه در حوزه ی عملکرد شغلی، اجتماعی یا سایر حوزه های مهم کارکردی شود.
قطع ناگهانی این مواد می تواند موجب بروز بیش فعالی دستگاه عصبی خودمختار یا دستکاه سمپاتیک شود که خود می تواند موجب بروز علایمی چون تعریق، افزایش فشارخون، افرایش لرزش دست، بی خوابی، تهوع یا استفراغ، توهم یا خطای ادراکی گذرا، اضطراب و تشنج شود. همچنین، در صورت قطع این گونه داروها (بعد از یک دوره وابستگی طولانی مدت و زیاد) احتمال تشنج یا روی هم افتادن و چسبیدن عروق یا رگ ها و ریه و در نهایت مرگ وجود دارد.
به طور نمونه، مصرف روزانه 10 تا 20 میلی گرم بنزودیازپین ها به مدت یک ماه نیز هنگام قطع مصرف می تواند سندرم ترک ایجاد کند. نشانه های ترک معمولاً 2 تا 3 روز پس از قطع دارو شروع می شوند. معمولاً مصرف روزانه 50 میلی گرم دیازپام می تواند تشنج را در شخص ظاهر سازد.
همچنین، کسانی که در حدود 400 میلی گرم فنوباربیتال در روز مصرف کنند، ممکن است هنگام ترک نشانه های حقیقی را نشان بدهند. اما مصرف روزانه بالاتر از 800 میلی گرم منجر به بروز تشنج، توهم مکرر خواهد شد.به علاوه، به دلیل ضعف تنفسی ناشی از باربیتورات ها، مصرف مقادیر بالای آنها بسیار خطرناک و کشنده می باشد و خودکشی های عمدی با این دارو بسیار شایع می باشند. مسمومیت با مقادیر زیاد باربیتورات ها منجر به اغماء، وقفه تنفسی، نارسائی قلبی-عروقی و مرگ می شود.
داروهای خواب آور و ضداضطراب اکثراً آرامبخش و شل کننده عضلات هستند و در درمان بی خوابی، اضطراب و استرس به کار می روند. مصرف بلند مدت این داروها می تواند باعث ایجاد اعتیاد به دارو شود و به مرور زمان اثر دارو کم می شود.
متاسفانه دیده شده است بعضی افراد برای مثال ده ها قرص دیازپام استفاده می کنند ولی باز هم دچار بی خوابی و اضطراب هستند در صورتیکه اوایل مصرف فقط با یک قرص راحت می خوابیدند. ترک اعتیاد مصرف این داروها کار چندان ساده ای نیست. هنگام ترک دارو با یک فرد معتاد روبرو هستیم و ممکن است علائمی نظیر بی خوابی، استرس، اضطراب و حتی تشنج ایجاد شود.
در موارد حاد ترک اعتیاد مصرف داروهای خواب آور و ضداضطراب به دلیل احتمال خطرات مختلف می بایست تحت نظر پزشک و تیم تخصصی انجام شود. کلینیک ترک اعتیاد و روانپزشکی دی با تیم متشکل از متخصص روانپزشکی و کادر پرستاری درمان های تخصصی در مورد اعتیاد به داروهای خواب آور و ضداضطراب را در محیطی آرام و صمیمی انجام می دهد.
متاسفانه مصرف این داروها بیشتر در بین خانم ها رواج دارد و باعث ایجاد اعتیاد در آنها می شود. پس از مصرف فرد تا چند ساعت حال خوبی دارد ولی بعد از از بین رفتن اثر دارو به تدریج علائم اضطراب و دلشوره باز می گردد و فرد مجبور به استفاده مجدد و با دوز بالاتر دارو می شود. به همین ترتیب است که فرد به مصرف دارو وابسته شده و به اصطلاح معتاد می شود.
