احساس شرم و گناه در فرد معتاد

شکستن چرخه احساس گناه و شرم که اغلب در بهبود و درمان اعتیاد به مواد مخدر وجود دارد کار کوچکی نیست. مهارت ها و راه کارهایی وجود دارد که می توان برای بیرون آمدن از این احساسات انجام داد. همان طور که اعتیاد به مواد مخدر در حال درمان است، انتقاد بیش از حد از خود و همچنین کارهایی که در حالی که هوشیار نبودید، آسان است. هیچ کس سزاوار این نیست که گرفتار گناه و شرم شود و پرداختن به این احساسات چیزی جز خود تخریبی نیست.

بسیاری از افراد در حال ترک اعتیاد به مواد مخدر گزارش می کنند که از یادآوری رفتارهای خود در گذشته شرمندگین و خجالت زده اند. در این بین کسانی که با خانواده و اطرافیان درگیر بوده اند و به نوعی عزیزان و اطرافیان را اذیت کرده اند، بسیار ناراحت هستند.

احساس ناخوشایند گناه

گناه، احساس ناخوشایندی است که افراد آن را به دلیل رفتار هایی دارند که خلاف ارزش‌ها و معیارهای درونی خویش انجام داده‌اند. برای مثال: اگر صداقت برای کسی ارزش باشد و این فرد تحت تأثیر مواد مخدر صداقت را زیر پا بگذارد و دروغ بگوید، طبیعی است در صورت بازیافتن سلامتی اش، از این که خلاف ارزش های درونی و اخلاقی اش رفتار کرده است، خجالت بکشد.

احساس گناه به دلیل رفتارهای نادرست بعد از مصرف مواد مخدر

یکی از بیماران در حال ترک اعتیاد می گفت که وقتی به کراک اعتیاد داشت با والدینش بسیار بددهن، پرخاشگر و گستاخ بود و با آن ها بدرفتاری می کرد. او پس از ترک کراک از یادآوری توهین هایش به والدین خویش خجالت می کشید و خود را فردی گناهکار می دانست.

اگر شما جزء افرادی هستید که به دلیل رفتارهای نامناسب در دوران ترک اعتیاد احساس گناه می کنید، به نکات زیر توجه کنید:

  • به یاد داشته باشید که احساس گناه چیزی را عوض نمی‌کند، بلکه فقط احساس ناخوشایندی است که باعث می‌شود دچار رنج و عذاب شوید و به این ترتیب زمینه را برای لغزش و عود اعتیاد شما آماده می‌کند.
  • اشتباهات گذشته خود را یادداشت کنید و قول بدهید آن ها را تکرار نمی کنید.
  • از دیگران به دلیل بدرفتاری هایتان عذرخواهی و اعتراف کنید که اشتباه کرده اید.
  • در صورتی که امکان جبران وجود دارد، تلاش کنید اشتباهاتی را که در خصوص دیگران مرتکب شده‌اید جبران کنید.

احساس شرم و خجالت در دوران ترک اعتیاد شرم و خجالت، هیجانی است که برخی افراد در حال ترک اعتیاد آن را دارند. احساس شرم به این دلیل است که فرد خود را بد و بی ارزش می داند و از خود خجالت می کشد.

احساس شرم و گناه در فرد معتاد

پیامد های احساس گناه در دوران ترک اعتیاد

بیمار خود را آدم خوبی نمی داند و با خود می‌اندیشد (فکر می‌کنم موجودی بی ارزش و حقیر هستم و غیره) طرز تلقی های این چنینی درباره خود با احساس شرم و حقارت و بی ارزشی گره می‌خورد و افسردگی و ناامیدی پیامد چنین احساساتی است.

تأثیر احساس گناه بر لغزش و عود اعتیاد

احساس شرم، حقارت و بی ارزشی احساساتی پرخطر محسوب می‌شوند، زیرا برانگیزاننده فرد برای مصرف مواد مخدر هستند. چه بسیار لغزش هایی که تحت تأثیر احساس شرم و بد بودن رخ داده است.

خود زنی و تمایل به خودکشی در مراحل بالاتر احساس گناه

اگر شما جزو آن دسته از افراد هستید که احساس شرم می کنید، دلایل آن را بنویسید. به علاوه خود زنی و تمایل به خودکشی نیز در افرادی شایع است که به شدت احساس شرم و گناه می کنند. اگر شما این طور هستید، حتماً با روانشناس خود صحبت کنید. 

راه کارهای مقابله با احساس شرم و گناه در دوران ترک اعتیاد

  • برای مقابله با احساس شرمگینی و بد بودن، رفتارتان را از شخصیت خود جدا کنید. مصرف مواد مخدر، بدرفتاری با دیگران، دروغ گویی و غیره همگی رفتارهای ناکارآمد محسوب می‌شود. رفتارها بخشی از شما هستند نه همه شما. به عبارتی شما چیزی فراتر از رفتارتان هستید، پس باید رفتارتان را از شخصیت خود جدا کنید. شما همواره و در هر وضعیتی محترم و ارزشمند هستید و اگر رفتار نادرستی انجام داده اید، این رفتارتان است که اشکال دارد و باید تغییر کند. اگر یاد بگیرید که حساب رفتارتان را از خودتان جدا کنید، احساس بهتری به خودتان خواهید داشت.
  • اشتباهاتتان را بنویسید و درصدد جبرانشان برآیید.
  • رفتارهای نادرست خود را شناسایی کنید و تغییر دهید. می توانید از روانشناس کمک بگیرید.

کلینیک روان پزشکی و ترک اعتیاد دی با مدیریت دکتر بختیاری آماده ارائه خدمات تخصصی بیمارستانی به بیماران گرامی می باشد.