تقریباً یک نفر از هر سه اروپایی در طول عمر خود مواد مخدر غیرقانونی مصرف کرده است، اما عادات مصرف و تأثیرات آن‌ها بر سلامت در کشورهای مختلف متفاوت است. مصرف مداوم مواد مخدر با افزایش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی، مشکلات سلامت روانی، تصادفات و بیماری‌های عفونی مانند HIV، به‌ویژه در مورد مواد مخدر تزریقی، مرتبط است.
براساس گزارش کمیسیون اروپا و سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، در سراسر اتحادیه اروپا، 15 درصد از جوانان در سال گذشته حشیش مصرف کرده‌اند، در حالی که 2.5 درصد از آن‌ها از کوکائین استفاده کرده‌اند.
داده‌های اتحادیه اروپا نشان می‌دهد که در میان بزرگسالان، مصرف حشیش در جمهوری چک، ایتالیا، فرانسه و اسپانیا بالاترین و در مالت، ترکیه و مجارستان پایین‌ترین میزان است. در حالی که مصرف کوکائین در هلند، اسپانیا و ایرلند بیشترین و در ترکیه، پرتغال، لهستان و مجارستان کمترین میزان را دارد.
به گفته سابرینا مولینارو، اپیدمیولوژیست و مدیر تحقیقات شورای ملی تحقیقات ایتالیا و هماهنگ‌کننده پروژه بررسی مدرسه اتحادیه اروپا در مورد الکل و سایر مواد مخدر، به نظر می‌رسد سخت‌گیری کشورها در مورد مواد مخدر تفاوت چندانی در دسترسی جوانان به این مواد ایجاد نمی‌کند.
مولینارو گفت که مجازات‌های سنگین فقط بر افرادی تأثیر می‌گذارد که یک سال یا کمتر از یک سال از این مواد استفاده کرده‌اند، و بر مصرف‌کنندگان سنگین تأثیر چندانی ندارد. نظرسنجی او از دهه 1990 مصرف مواد مخدر را در میان نوجوانان 16 ساله در اروپا پیگیری کرده است.
او بیان داشت که الگوهای نسلی در عادات مصرف مواد مخدر در طول زمان به طور قابل توجهی پایدار بوده‌اند، به این معنی که رفتارهای فعلی جوانان در چند سال آینده در داده‌های بزرگسالان نمایان خواهند شد.
وی اشاره کرد که در طول تاریخ، پسران نوجوان بیشتر از دختران حشیش مصرف کرده‌اند، اما این تفاوت در سال‌های اخیر کاهش یافته است و مصرف حشیش در بین دختران در برخی کشورها حتی از پسران نیز بیشتر شده است.
سایر مواد مخدر غیرقانونی نیز در اروپا خطرات رو به افزایشی دارند. در حالی که حشیش و کوکائین دو ماده مخدر غیرقانونی رایج در اتحادیه اروپا هستند، مواد دیگری مانند MDMA (همچنین به عنوان مولی یا اکستازی شناخته می‌شود)، هروئین و سایر مواد افیونی، مواد روانگردان و مواد مخدر مصنوعی نیز خطرات فزاینده‌ای دارند.
آژانس نظارت اتحادیه اروپا در اوایل سال جاری اعلام کرد که اروپا اکنون بیش از هر زمان دیگری با مواد مخدر بیشتری مواجه است.
مولینارو اظهار داشت که داروهای مصنوعی، مانند کانابینوئیدها و محرک‌های آزمایشگاهی، نگرانی زیادی ایجاد می‌کنند، زیرا مقامات ملی با چالش‌هایی در شناسایی ترکیبات مشکل‌ساز، ممنوعیت آن‌ها و جلوگیری سریع از قاچاق مواجه هستند. او افزود که این داروها بسیار خطرناک هستند زیرا شما نمی‌دانید چه چیزی مصرف می‌کنید و معمولاً در آزمایشگاه‌های کم‌کیفیت با خطر آلودگی ساخته می‌شوند.
بر اساس اعلام European Union Drugs Agency، در سال 2022 صدها آزمایشگاه مواد مخدر مصنوعی در اتحادیه اروپا تعطیل شدند و در سال بعد، سیستم هشدار اولیه این سازمان هفت ماده مخدر مصنوعی جدید و بسیار قوی را شناسایی کرد. مولینارو اظهار داشت که این مسئله، یک مشکل بهداشتی بزرگ در میان جمعیت بزرگسال است.
