عود به معنی بازگشت مجدد اعتیاد یا مصرف مجدد مواد مخدر است. هنگامی که فردی تحت درمان بوده و پس از مدتی اقدام به مصرف طولانی مدت مواد مخدر می نماید دچار عود بیماری اعتیاد شده است.
اعضای خانواده ممکن است از خود بیمارشان بسیار نگران تر شوند. معمولاً نگرانی، پرخاشگری، اضطراب و افسردگی، انزوا و گوشهگیری خانواده، ترس، از دست دادن اعتماد به نفس، خودسرزنشی و احساس گناه، خشم و حتی بروز بیماریهای جسمی مانند سکته و افزایش فشار خون بالا از پیامدهای اولیه عود بیماران در بین اعضای خانواده مخصوصاً همسر و یا والدین بیمار است.
اعضای خانواده احساس می کنند همه تلاششان بیهوده بوده است. آنها ناامید هستند و نمی دانند در چنین شرایطی چه اقدامی انجام دهند. ممکن است بیمار را از خانه بیرون کنند. او را ترک نموده و حتی در اولین فرصت به یکی از کمپ های اجباری ترک اعتیاد ارجاع دهند. در چنین شرایطی بهتر است تا جایی که میتوانید خونسردی خود را حفظ نمایید. از انجام تصمیمات عجولانه بپرهیزید. در شرایط بحرانی انجام هر تصمیمی باعث بروز پیامدهای جبران ناپذیری خواهد شد. سعی کنید اوضاع را کنترل کنید.
در اولین فرصت با مرکز درمانی تماس گرفته و از نظر کارشناسان و مشاوران استفاده نمایید. با اعضای خانواده جلسه بگذارید و از نظراتشان استفاده کنید. تلاش نمایید از طریق برگزاری جلسات خانوادگی با بیمار صحبت نموده و درباره علل عود بیماری اطلاعات دقیقی کسب کنید. تا جایی که میتوانید بیمارتان را به شرکت و حضور در جلسات درمانی تشویق کنید.
در صورت بی نتیجه بودن اقدامات فوق بیندیشید شما مسئول افراد دیگری نیز در خانواده هستید. به بیمار اجازه مصرف مواد مخدر در محیط خانه را ندهید. قوانین و مقررات را به او یادآوری کنید. سعی نمایید سایر اعضای خانواده را حفظ کنید. ارتباط خوبی با آن ها برقرار نموده و حمایت نمایید. خود را باور کنید. بپذیرید که می توانید و مشکلات غلبه نمایید. تواناییهای خود را دست کم نگیرید.
تلاش کنید زندگی خود را از اعتیاد بیمارتان جدا نمایید. زندگی خود را وابسته به درمان و اعتیاد بیمارتان نکنید. وارد بازی او نشوید. علایق شخصی و روابط اعضای خانواده تحت تأثیر قرار ندهید. شما می توانید از طریق حفظ سایر اعضای خانواده به زندگی عادی خود بپردازید. باید بپذیرید اعتیاد یک بیماری مزمن برگشت پذیر است. سعی نمایید بیمارتان را رها کنید (رها کردن بیمار به معنی بی تفاوتی نسبت به او و عدم پیگیری درمان بیمار نیست بلکه تلاش برای عدم تأثیر گذاری اثرات بیماری در روابط خانوادگی است).