درمان اجباری اعتیاد برای افرادی که تمایلی به درمان ندارند نمی تواند تأثیری در بهبودی آن ها داشته باشد. اصل اساسی در درمان بر تمایل داوطلبانه برای شروع آن است. یعنی فرد باید تمایل به شروع درمان داشته باشد تا بتواند درمان موفقی را آغاز نماید. اعضای خانواده نیز می توانند پیگیر درمان بیمار بوده و او را برای داشتن درمان موفق بیماری اعتیاد یاری دهند. اما گاهی برخی از بیماران تمایلی برای شروع و ادامه درمان اعتیاد ندارند و رفتارهای پرخاشگرانه آن ها ادامه می یابد.
آن ها تابع هیچ قانونی نیستند. مسئولیتی بر عهده ندارند. رنج ناشی از مصرف آن ها برای خانواده روز به روز بیشتر می‌شود. در حالی که اعضای خانواده سعی کرده اند از روش‌های مختلفی برای متقاعد نمودن و شروع درمان بیمارانشان استفاده نمایند اما به نتیجه مشخصی نرسیده اند. رفتارهای مصرف کنندگان مواد مخدر باعث آزار خانواده شده است.
به نظر می رسد برای پیشگیری از بروز مشکلات بیشتر در چنین شرایطی درمان اجباری ممکن است راهکار نسبتاً مناسبی باشد. چنانچه بیمار به مصرف موادی چون شیشه یا حشیش و یا سایر مواد روانگردان می پردازد و رفتارهای ضد اجتماعی داشته و علائم توهم دیداری و شنیداری در او نمایان است پیشنهاد می گردد تا بیمارتان را در یکی از بیمارستان های روانپزشکی و مرکز ترک اعتیاد معتبر بستری نمایید. در خصوص بیمارانی که دچار علائم توهم نشده‌اند ارجاع آن ها به یکی از کمپ‌های درمان اعتیاد به مدت حداقل ۳ تا ۶ ماه می تواند اقدام مناسبی باشد.
درمان اجباری عموماً شامل زندان است که زندانی کردن افراد در مراکز تخصصی درمان دارویی یا بیمارستان های زندان است که معمولاً با هدف دستیابی به پرهیز از مجازات انجام می شود. عدم رعایت هر شرط برنامه معمولاً منجر به اعزام مجدد به مراکز بستری در بیمارستان می شود. از آن جا که درمان اجباری شامل حداکثر سلب آزادی می شود، به یک توجیه اخلاقی و قانونی متناسب با سایر اشکال درمان اجباری نیاز دارد. مسلماً، این شامل شواهد قویتر در مورد مؤثر بودن این شکل از درمان و قابل توجه بودن و احتمال وقوع پیامدهای عدم درمان فرد است.
و حقیقت همیشه چیزی است که پذیرش سریع آن بیش از حد دردناک است، یا چیزی که احساس می کنند از دست آن ها خارج است و یا امیدی به حل آن ندارند. از این طریق می توان فهمید که چگونه سرزنش در بهبودی مؤثر نقش دارد. وقتی اجازه می دهید سرزنش، دید شما را نسبت به آن چه ممکن است رنگ آمیزی کند، در نهایت، چه چیزی امکان پذیر است.
اگر بیمار را به خاطر عدم هوشیاری خود، ناتوانی در پایبندی به حرف خود، ذات ضعیف خود که او را به سمت مصرف مواد مخدر سوق می دهد سرزنش کنید، نه تنها اشتباه کرده اید بلکه امیدهای هرگونه پایداری در ترک اعتیاد را نیز خراب می کنید. ذهن ابزاری بسیار قدرتمند است. فرد معتاد می تواند از ذهن خود برای کمک به بهبودی خود استفاده کند، یا می تواند به شما کمک کند تا در سریع ترین شکل ممکن به تخریب خود بپردازد.
