سم زدایی و ترک مواد مخدر با متادون

متادون یک ماده مخدر مصنوعی (شبه افیونی) است که ساختمان آن شبیه (استیل متادون) و (پروپوکسی فن) می باشد و از داروهای تحت کنترل بوده و از نظر ساختمانی با مورفین متفاوت بوده ولی از جهت ضد درد بودن در بدن مانند مورفین عمل کرده و میزان 7 تا 10 میلی گرم متادون مانند 10 میلی گرم مورفین عمل می کند.

متادون را بجای داروی مورد مصرف معتادان به آنها داده که موجب فرونشینی علائم ترک می گردد و دوز روزانه آن 20 تا 80 میلی گرم تعیین گردیده که قادر است وضعیت بیمار را تثبیت نماید ولی تا دوز های 120 میلی گرم در روز نیز مصرف شده.
طول مدت اثر متادون از 24 ساعت تجاوز نمی کند و از راه دهان بخوبی جذب شده و 30 دقیقه پس از مصرف سطح خونی مناسب خواهد داشت و متادون در کبد متابولیزه گردیده و متابولیت آن (پیرولیدین) بوده که خاصیت دارویی ندارد.
اولین آزمایش بالینی ثبت شده در مورد متادون در سال 1965 برای درمان معتادان به هروئین بوده.
میزان 100 میلی گرم متادون قادر است اثرات 50 تا 75 میلی گرم مورفین را برای مدت 24 تا 48 ساعت بلوکه کند و در درمان معمولاً از متادون های چپ گرد که طولانی اثرتر می باشد استفاده می گردد.
بعلت اینکه اپیوئیدها اثر آگونیستی برگیرنده مو داشته و دارای درجاتی از وابستگی متقاطع، می باشند، می توان جهت کاهش علائم قطع هر یک از آنها، اپیوئید دیگری را جایگزین کرد و متادون بخاطر اثر آگونیستی بر تمام گیرنده هایی که مورفین یا هروئین بر آنها موثرند، می تواند علائم ناشی از قطع مواد مخدر را بهبود بخشد.
متادون بخاطر مصرف خوراکی و جلوگیری از انتشار بیماری های عفونی مانند ایدز و هپاتیت B وهمچنین سریع الاثر بودن و تثبیت ساده و سریع وضعیت بیمار و نیمه عمر طولانی و امکان مصرف آن در یکی یا دو وعده، بدون ظهور علائم ترک، مولفین آن را بهترین و مناسبت ترین داروی ترک معتادان مواد مخدر می دانند.

سم زدایی مواد مخدر با متادون

متادون چه در بیماران سرپایی و چه در بیماران بستری با روش سم زدایی کوتاه مدت و بلند مدت قابل مصرف بوده، ولی FDA آمریکا تجویز آن را در بیماران بستری فقط مجاز دانسته.
در روز اول پس از قطع مواد مخدر 5 تا 10 میلی گرم متادون را به صورت شربت یا قرص به بیمار داده و قادر خواهیم بود میزان آن را 10 تا 20 میلی گرم در روز افزایش داده.
هر یک میلی گرم متادون معادل 3 میلی گرم مورفین بوده و معادل 1 میلی گرم هروئین و یا 20 میلی گرم مپریدین می باشد.
معمولاً برای تثبیت وضعیت بیمار بیش از 40 میلی گرم متادون در روزبا خطرات تجمع متادون در بدن و مسمومیت همراه می باشد.
پس از آنکه وضعیت بیمار با دوز متادون تثبیت شد، همان دوز را در طول 2 تا 3 روز اول ادامه می دهیم.
دوز تجویزی را در روز های بعد کاهش داده و میزان کاهش می تواند 10 تا 20 درصد دوز روزهای اول و یا در حدود 5 تا 10 میلی گرم روزانه باشد و بدین ترتیب سم زدایی مواد مخدر در محدوده ی 10 تا 20 روز پایان می گیرد.
بر طبق قوانین FDA میزان سم زدایی با متادون نباید از 30 روز تجاوز نماید.
در صورتی که بیمار انگیزه برای ترک ندارد و یا بصورت سرپایی در حال ترک است بهترین روش بکارگیری سم زدایی طولانی و بلند مدت به کمک متادون می باشد.

سم زدایی مواد مخدر

روش طولانی مدت مصرف متادون، در روز اول 30 تا 40 میلی گرم متادون به بیمار داده شده و دوز تجویز شده نباید از 40 میلی گرم در روز تجاوز کند.
در این روش زمانی که دوزهای روزهای آخر در سه هفته را به میزان 5 تا 10 میلی گرم روزانه کاهش دادیم میزان مصرفی متادون را به حد اکثر 5 میلی گرم در هفته رسانده.
در کشور های مختلف قوانینی وجود دارد که طول مدت درمان طولانی مدت با متادون را محدود می سازد،کشور آمریکا این زمان را 180 روز تعیین نموده و در کشور ما هیچ محدودیتی برای زمان آن وجود ندارد.
از عوارض متادون چه دردرمان طولانی و چه کوتاه مدت می توان از تهوع، سرگیجه، افزایش تعریق نام برد.
هنوز در بین محققین توافق نظر در ترک اعتیاد توسط متادون وجود ندارد، گروهی معتقدند که ترک به کمک متادون همراه با سرویس های پشتیبانی کننده با موفقیت بیشتری همراه است و گروهی اعتقاد دارند که ترک اعتیاد تنها به وسیله متادون مخصوصاً برای نوجوانان و افراد زیر 40 سال چندان موفقیت آمیز نیست (سیمسون).
گروهی اعتقاد دارند که این روش درمانی خود سبب نوعی دیگری از اعتیاد بطور قانونی شده که منجر به تمام عوارض اعتیاد خواهد شد.
در آمریکا روش ترک با متادون طولانی مدت که از سال 1965 توسط Dole و Nyswander بکار گرفته شد طول مدت متادون مصرف شده را دو سال و بیشتر تعیین نمودند که در ابتدا بیمار به مدت 6هفته بستری و پس از ترخیص به مدت سه ماه هر روز مرتب جهت دریافت متادون به درمانگاه مراجعه نموده و هرهفته آزمایشات ادرار از نظر آلودگی به هروئین و آمفتامین ها و سایر خواب آورها از او بعمل می آید.