اعتیاد به مواد توهم زا

اعتیاد به مواد توهم زا
یافتن نام مناسب برای دسته ای از داروها که دارای اثرات متنوعی هستند که در اصطلاح «توهم زاها» عنوان می شوند دشوار است. رفتار غیرعادی عمیقی مانند نوسانات خلقی، اختلال در تفکر، تحریف ادراکی، هذیان و احساس غریبه گی که گاهی با مصرف این داروها رخ می دهد، معمولاً نشان دهنده یک اختلال روانی عمده است. در نتیجه این مواد اغلب به عنوان سایکوتیمتیک نامیده می شوند تا نشان دهند که اثرات آن ‌ها شبیه به علائم یک بیماری طبیعی است.

تاریخچه مواد توهم زا

جوامع بومی نیمکره غربی برای دو هزار سال از مواد طبیعی مختلف مانند «قارچ های جادویی» و کاکتوس پیوت استفاده کرده اند. علاقه علمی به داروهای توهم زا به کندی توسعه یافت. یک متخصص مغز و اعصاب در مورد تجربه خود با کاکتوس پیوت قبل از شروع قرن بیستم نوشت و گزارش او توجه جدی دو روانشناس برجسته، را به خود جلب کرد.

مسکالین به عنوان ماده اصلی فعال پیوت در سال 1896 جدا شد و شباهت ساختاری آن با هورمون آدرنال اپی نفرین در سال 1919 شناسایی شد. برخی علاقه‌مندی‌ها به روان‌پریشی‌های مدل (شبیه‌سازی‌های الگوهای رفتاری غیرعادی ناشی از دارو) وجود داشت.       

مواد توهم‌زا

مواد توهم زا دسته‌ای از مواد مخدر هستند که سبب ایجاد تغییراتی در خلق و ادراک می‌شوند. سه دسته این گروه از مواد شامل، لیزرژیک اسید دی اتیل آمید (ال. اس. دی) است که به اشکال مختلف مانند قرص نقره ای و خاکستری رنگ، پودر سفید رنگ، کپسول و مایع صاف و روشن و بدون رنگ و بو یافت می‌شود و تحمل نسبت به این داروها خیلی سریع و پس از سه تا چهار روز مصرف مستمر پدید می آید.

اگر چه وابستگی جسمانی نسبت به توهم ‌زاها به وجود نمی‌آید و با قطع مصرف آن‌ها علائم ترک اعتیاد ظاهر نمی‌شود، اما وابستگی روانی می‌تواند پدید آید. اسامی خیابانی آن عبارت است از شیشه، پنجره، اسی، حبه، قرص، آسمون آبی، کاغذ خشک کن و سفر.

ال. اس. دی نخستین دارویی است که در گروه مواد توهم زا قرار گرفت.

اعتیاد به مواد توهم زا

تاریخچه ال. اس. دی

ال. اس. دی اولین بار در سال 1938 توسط شیمیدان سوئیسی به نام دکتر هافمن ساخته شد. در دهه 1960 شهرت خاصی پیدا نمود و به مرور زمان از استعمال آن توسط مردم کاسته شد. در دهه 1990 مجدداً در میان دبیرستانی‌ها و دانشجویان شهرت پیدا کرد و به عنوان ابزار جنبش ضد فرهنگ غرب مورد استفاده قرار گرفت.

این دارو در حال حاضر هیچ‌گونه استفاده پزشکی ندارد. در سال 1966 استفاده از این ماده در آمریکا به دلیل پیامدهای بهداشتی و درمانی آن ممنوع اعلام شد.

مدت اثر ال. اس. دی

تأثیرات روانی این ماده سی تا شصت دقیقه پس از مصرف شروع می‌شود و حدوداً دوازده ساعت باقی می‌ماند و اوج این تأثیرات حدوداً چهار ساعت پس از مصرف است که به آن چهار ساعت اول (سفر) می گویند.

تأثیرات روانی این ماده وابسته به وضعیت جسمی فرد مصرف کننده و نیز محیطی است که وی در آن قرار دارد که اگر خوب و مساعد باشد، به آن «سفر خوب» می گویند و اگر بد باشد، از آن به عنوان «سفر بد» یاد می‌کنند. این ماده غالباً به شکل قرص و یا کاغذ خشک کن یافت می‌شود که غالباً همراه با الکل و یا آب بلعیده می‌شود.

فن سیکلیدین پی. سی. پی

در دهه، 1950 فن سیکلیدین به عنوان داروی بی هوشی ساخته شد، لیکن به علت ایجاد روان آشفتگی و گم‌گشتگی مصرف آن ممنوع اعلام شد. در دهه 1960 به سرنیلان مرسوم بود. امروزه تمامی پی. سی. پی کشف شده در ایالات متحده در آزمایشگاه‌های غیر قانونی تولید می گردد، این ماده در شکل خالص آن پودر کریستالی سفید رنگی است که به راحتی در آب حل می‌شود.