در حالی که اثرات جسمی و روانی خاص اختلالات مصرف مواد مخدر بر اساس ماده خاص درگیر متفاوت است، اثرات عمومی اعتیاد به هر ماده مخدر می تواند ویرانگر باشد. از نظر روانی، مسمومیت با یک ماده مخدر یا ترک آن می تواند همه چیز را از سرخوشی مانند الکل، اکستازی یا مسمومیت استنشاقی، پارانویا با ماری جوانا یا مسمومیت با استروئید، تا افسردگی شدید یا افکار خودکشی همراه با ترک کوکائین یا آمفتامین ایجاد کند.
مانند بسیاری از مشکلات روانی دیگر، اختلالات مصرف مواد مخدر هیچ دلیل واحدی ندارد و نتیجه فقدان نظم یا خودکنترلی نیست. تعدادی از عوامل بیولوژیکی، روانی و اجتماعی وجود دارد که به عنوان عوامل خطر شناخته می شوند، که می توانند آسیب پذیری فرد را در برابر ابتلا به اختلال مصرف مواد شیمیایی افزایش دهند.
به نظر می رسد فراوانی بروز اختلالات مصرف مواد مخدر در برخی خانواده ها بیشتر از آن چیزی است که بتوان با محیط اعتیادآور خانواده توضیح داد. بنابراین، اکثر متخصصان مصرف مواد مخدر، یک جنبه ژنتیکی خطر اعتیاد به مواد مخدر را تشخیص می دهند.
ارتباط روانشناختی با سوء مصرف مواد مخدر یا اعتیاد شامل اختلالات خلقی مانند رفتارهای پرخاشگرانه اولیه، افسردگی، اضطراب یا اختلال دوقطبی، اختلالات فکری مانند اسکیزوفرنی و همچنین اختلالات شخصیتی مانند اختلال شخصیت ضد اجتماعی است.
بزرگسالانی که در دوران کودکی در معرض رویدادهای منفی قرار می گیرند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به اختلالات مصرف مواد مخدر هستند. علاوه بر فقر، نمونه هایی از چنین رویدادهای منفی شامل عدم نظارت والدین، وجود سوء مصرف والدین از انواع مواد مخدر، مشاهده خشونت خانگی، قربانی آزار عاطفی، جسمی یا جنسی است.
علائم هشدار دهنده ای که نشان می دهد ممکن است شما یا یکی از نزدیکانتان به اختلال مصرف مواد مخدر مبتلا باشید، چیست.
برای تشخیص اختلال مصرف مرتبط با مواد مخدر، فرد باید این بیماری را نشان دهد. یک الگوی ناسازگار مصرف مواد مخدر که منجر به مشکلات یا استرس قابل توجهی می شود که با حداقل دو مورد از علائم یا نشانه های زیر در همان دوره یک ساله ظاهر می شود. مصرف مکرر مواد مخدری که فرد مبتلا را از انجام مسئولیت های مهم در محل کار، مدرسه یا خانه باز می دارد.
مصرف مکرر مواد مخدر علیرغم مشکلات قابل توجه مرتبط با مواد مخدر در زندگی فرد به عنوان مثال، در شرایطی که ممکن است از نظر جسمی خطرناک باشد، مشکلات قانونی مکرر در نتیجه مصرف مواد مخدر ایجاد کند، مشکلات اجتماعی یا روابط مکرر در نتیجه مصرف مواد مخدر یا بدتر شدن آن ها توسط اثرات مواد مخدر.
ادامه مصرف مواد مخدر با وجود مشکلات اجتماعی یا روابط مکرر یا مداوم در نتیجه یا بدتر شدن اثرات دارو تحمل، که یا کاهش قابل توجه اثر مصرف مواد مخدر یا نیاز به افزایش قابل توجه مقدار ماده مورد استفاده برای تجربه همان اثرات سرخوشی یا سایر اثرات مطلوب است.
ترک، که به عنوان علائم فیزیکی یا روانی مطابق با ترک یک ماده مخدر خاص، یا مصرف آن ماده مخدر یا دارویی نزدیک به آن مواد مخدر به منظور جلوگیری از بروز علائم ترک اعتیاد تعریف می شود.
مقادیر بیشتری از مواد مخدر یا برای مدت طولانی تر از آن چه در نظر گرفته شده مصرف می شود.
فرد تمایل مداوم به مصرف مواد مخدر دارد یا تلاش ناموفقی برای کاهش یا کنترل مصرف مواد مخدر داشته است. فرد زمان زیادی را صرف دریافت، استفاده یا بهبودی از اثرات مواد مخدر می کند. هوس و اصرار شدید برای استفاده از ماده مخدر مصرفی.
فرد به دلیل مصرف مواد مخدر، فعالیت های مهم اجتماعی، تفریحی، کاری یا مدرسه را کاهش می دهد یا متوقف می کند.
فرد در تصمیم گیری منفی شرکت می کند، به این صورت که علیرغم این که می داند از مشکلات جسمی یا روانی مداوم یا مکرر ناشی از مصرف مواد مخدر یا بدتر شدن آن رنج می برد، همچنان به مصرف مواد مخدر ادامه می دهد.