روانشناسی اجتماعی اعتیاد

تعریف مواد مخدر

اصطلاحاً مواد مخدر به کلیه مواد طبیعی و شیمیایی گفته می‌شود که اعتیاد آور باشد. بعضی از این مواد تخدی کننده نبوده، بلکه ممکن است ایجاد تحرک و توهم نمایند. به طور کلی مواد مخدر به موادی اطلاق می‌گردد که مصرف آن ها در انسان حالاتی غیر عادی ایجاد نماید. این حالات که عموماً لذت بخش هستند، به صورت موقت و کاذب ایجاد می‌گردد. بروز همین حالات و کیف و لذت پس از اولین مصرف است که در بعضی موارد فقط به علت کنجکاوی مبادرت به مصرف آن می‌گردد باعث تداوم مصرف و اعتیاد می‌شود. این مواد در فرهنگ پلیس به مواد افیونی یا مکیف ها معروف بودند ولی امروزه لفظ (مکیف ها) فقط برای قرص های آرام بخش و روانگردان استفاده می‌شود.

اثرات کلی حاصله از مصرف مواد مخدر

مصرف انواع مواد مخدر موجب تغییر حالت در مصرف کننده و ایجاد نوعی لذت کاذب و زودگذر می‌گردد. خوشی کاذبی که از مصرف انواع مواد مخدر حاصل می‌شود به تدریج زائل و در مراحل پیشرفته اصولاً لذتی به مصرف کننده دست نمی دهد، بلکه صرفاً به خاطر کاهش آلام و رنج های ناشی از خماری، استعمال می‌گردد.

علائم مصرف مواد مخدر

• خوش بینی مفرط اولین حالتی است که در کلیه مصرف کنندگان مواد مخدر ایجاد می‌شود، این حالت در لحظات اولیه زائل شدن آثار مصرف، تبدیل به بدبینی شدید می‌گردد. این امر با پیشرفت اعتیاد گسترش می‌یابد به حدی که بدبینی، به دوری و نفرت از اطرافیان منجر می‌شود.
• معتاد خود را فهیم تر از دیگران می‌داند و این حالت در زمان خماری هم ادامه می‌یابد، به خصوص این که در حالت خماری خود را محق می‌داند و از همه متوقع و طلبکار است. با پیشرفت مصرف، تغییرات زیادی در جسم، رفتار و شخصیت فرد پیش می‌آید.
• پرگوئی خصیصه دیگر معتادین است. تقریباً کلیه معتادین مدام حرف می‌زنند و لاف وگزافگویی و احیاناً دروغگوئی در گفته‌های آن ها به آسانی قابل تشخیص است. تنها در زمانی که از خماری رنج می‌برند ساکت و مظلوم در ناتوانی چرت آلودی گرفتار می‌شوند.
• معتادان به انواع مواد مخدر، به یبوست مزمن دچار می‌شوند. از غذاهای ترش به شدت بیزارند و بشدت به شیرینی علاقه مندند.
• بی اشتهائی و بی میلی به مواد خوراکی در معتادین به تریاک و هروئین دیده می‌شود.
• به شدت به چای علاقه دارند. از سرما فوق العاده بیزارند و گرما را دوست دارد. مصرف کنندگان حشیش معتقدند حشیش اعتیادآور نیست ولی حالت خاصی که ایجاد می‌کند بیش از هروئین و تریاک کشش و جاذبه دارد. به همین جهت معتادین دیگر مواد مخدر هم گاهی حشیش می‌کشند.
• صبح ها به سختی از خواب بر می‌خیزند. همیشه خواب آلود هستند.
• در خماری ظاهری، آبریزش بینی، خمیازه‌های بلند و پی در پی و ناتمام، دان دان شدن پوست صورت و بدن مانند پوست مرغ پر کنده، گشاد شدن مردمک چشم، عرق کردن زیاد، خارش بدن، لرزش بدن به خصوص دست ها، ناتوانی در ایستادن و سر پا بودن و در خماری درونی، احساس فشار و گرما، خارش گلو، چسبندگی بزاق دهان، حالت تهوع و سرگیج، دل درد، دردهای عضلانی و استخوان درد، درد شدید در مفاصل، حالاتی شبیه سرماخوردگی و گاهی توأم با اسهال، وجود دارد.
• در لحظات خماری، فرد معتاد وحشت زده و هراسان است. فوق العاده عصبی و بی حوصله می‌شود و قیافه ای غیر عادی می‌یابد.