تغییرات و وابستگی فیزیکی در افراد وابسته به مواد، ممکن است به قدری آشکار گردد که بدون اعتراف خود معتاد نیز می توان به وابستگی وی به مواد افیونی پی برد. بعد از وابستگی به مواد و مصرف مداوم مواد افیونی در دراز مدت، تغییرات زیادی در جسم و روان و شخصیت معتادان ایجاد می شود، مانند ظاهر ضعیف، فرتوت و پژمرده، رنگ چهره تیره و کدر، دندان های پوسیده و زرد رنگ، اثرات تزریق (جای تزریق در بدن)، اشکال در خواب، خوردن و اشتها، کاهش ارتباطات اجتماعی؛ زناشویی و غیره.
تشخیص ظاهر افراد کهنه کار و مجرب وابسته به مواد افیونی بسیار ساده است، اما تشخیص افراد تازه کار بسیار سخت می باشد که برای تشخیص وابستگی این افراد به مواد، از روش آزمایشگاهی و تست تشخیص اعتیاد می توان استفاده کرد.
